Maturidilik
İmam Maturidi ve İmam Eşari, ehli sünnetin iki imamıdır. İkiside aynı dönem yaşamışlardır. İmam Hanefinin öğrencisi olan maturidi itikat olarak İmam Azam dan ayrılmazlar. Hicri 3 cü yüzyılda mezheplerini hayata geçirmişlerdir. Miladi 930 lara denk gelmektedir. İkisi birbiriyle buluşmuş değiller, ikiside ayrı memleketlerde yaşamışlardır. Mezhepler tarihine bakıldığında, Hz.Muhammed (S.A.V) vefat ettikten sonra uzun yıllar tam anlamıyla bir mezhep çıkmamıştır, ancak kadere inançlar gibi konularda ayrılmalar olmuş, ancak mezhep boyutuna taşınmamıştır.
Maturidiye göre Allah insanlara iyiyi kötüden ayırdedebilme özelliğini vermiştir. Bunuda aklını kullanarak yapabileceğine kanaat getirir.. Allah, aklı olanları dinî yönden mükellef kılmış olup aklı olmayanlar "İlâhî emrin sorumluluğu dışındadırlar." Akıl sahipleri akıllarını kullanmak yaratıcı ve tek olan Allah'ı bulmak ve bilmek zorundadırlar. Ama O'na göre şeriat'ı ve şeriat'ın bir bölümü olan ibâdetlerin ne şekilde yapılacaklarını akıllarıyla belirleyemezler. Bunları ancak peygamberler arayıcılığıyla öğrenebilirler.
Matüridî, âmel ile imanı ayrı tutar ve amel ile imanın ayrı şeyler olduğunu savunur. Maturidi ye göre, iman etmek mutlaka ibadet etmeyi gerektirmez.'
Matüridî, Kitab üt-Tevhid'inde bilginin önemi üzerinde fazlasıyla durur. Bilgiye ulaşma yollarını Matüridî duyular, haberler ve akıl olarak belirler. İmam maturidiye göre bilgi vehbî olmaz; kesbî'dir. Doğru akıl yürütmeyle ortaya çıkan bilgi bir âdet-i ilâhiye'dir. Allah insana akıl etme, aklını kullanma ve temyiz gücünü vermiştir. Maturidi bu görüşü ile vehb ve mükâşefeyi bir bilgi yolu olarak öne alan tasavvufçulardan ayrılır.
Vahabilik
Vahabiliğin kurucusu, Abdulvahap tır. Oğlu onu takip etmiştir, hadislerde traşlarına dikkat edin diye uyarılmaktadır. İlk dönem vahabileri necid tarafında çıkmıştır ve saçları traşlıdır. Ve son dönem vahabilerdede uzun olacağı hadislerde belirtilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder